۴ روش آسان برای رفع احساس خستگی و خواب آلودگی
چیزی که ما به آن “انرژی” میگوییم در واقع مولکولی به نام آدنوزین تری فسفات (َAdenosine Triphosphate) یا ATP است که توسط یکی از اندام های داخل سلول به نام میتوکوندری mitochondria تولید میشود. وظیفه ATP ذخیره انرژی و رساندن آن به سلول هایی در دیگر نقاط بدن است که به آن احتیاج دارند.
با افزایش سن تعداد میتوکوندری ها در بدن کم میشود و باعث می شود تا میزان ATP در بدن کاهش یابد و بدن به انرژی نیاز خود دسترسی نداشته باشد. به گفته دکترآنتونی کاماروف ، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد ، اگر شما احساس خستگی میکنید ممکن است در روند تولید یا ذخیره ATP در بدنتان اختلالی به وجود آمده باشد و در نتیجه سلول ها به انرژی کافی برای فعالیت نداشته باشند.
ممکن است ما نتوانیم به طور کامل عوارض ناشی از افزایش سن و کاهش انرژی را برطرف کنیم اما به طور کلی ۳ روش برای کمک به بدن در روند تولید و ذخیره ATP وجود دارد. این روش ها عبارتند از: تغذیه مناسب ، خواب کافی و البته انجام فعالیت ورزشی
رژیم غذایی متناسب
مصرف اسید های چرب، گوشت بدون چربی مانند مرغ و بوقلمون ، آجیل ، ماهی تن و قزل آلا میتواند به افزایش تولید ATP بسیار کمک کند. باید توجه داشت که مصرف بیش از اندازه این مواد میتواند منجر به افزایش وزن شود که خود یکی از عوامل بروز احساس رخوت و خستگی است.
به گفته دکتر کاماروف این به این خاطر است که با افزایش وزن، بدن به انرژی بیشتری برای حرکت و انجام فعالیت های روزمره دارد، و به همین دلیل ذخیره انرژی بدن به سرعت تخلیه میشود. پس رعایت تعادل در مصرف این مواد برای جلوگیری از اضافه وزن بسیار مهم است.
به گفته این استاد دانشگاه هاروارد بهتر است به جای مصرف ۲ یا ۳ وعده غذایی بسیار حجیم، ۵ تا ۶ وعده غذایی سبک تر و کم حجم تر استفاده شود و در نتیجه سطح انرژی شما در طول روز تقریبا ثابت میماند.
پس از خوردن یک غذای حجیم، سطح انسولین خون به سرعت بالا میرود و پس از مدت کوتاهی به شدت افت میکند که این اتفاق باعث بروز احساس خستگی میشود.
نوشیدن آب
اگر بدن شما دچار کم آبی باشد، یکی از اولین نشانه های آن احساس خستگی است. اگرچه هرکس به دلیل سبک زندگی خاص خودش باید روزانه به مقدار متفاوتی آب بنوشد اما انستیتیو پزشکی توصیه میکند به طور میانگین مردان ۱۵ فنجان (معادل ۳.۷ لیتر) و زنان ۱۲ فنجان ( معادل ۲.۷ لیتر) آب مصرف کنند. علاوه بر آن، خوردن چای، قهوه و میوه های پرآبی مانند هندوانه هم میتواند به تامین آب بدن کمک کند.
خواب کافی
به طور علمی ثابت شده است که خواب کافی سطح ATP را به طور چشم گیری افزایش میدهد. مقدار ATP در ساعات ابتدایی خواب به سرعت افزایش می یابد و باعث بروز احساس شادابی و نشاط پس از بیدارشدن میشود. اگر برای خوابیدن دچار مشکل هستید حتما با پزشک خود مشورت کنید و بدون دستور پزشک به هیج وجه از دارو های آرام بخش و خواب آور استفاده نکنید.
انجام فعالیت های ورزشی
ورزش کردن موجب افزایش مقدار انتقال دهنده های عصبی (neurotransmitters) مانند دوپامین و سروتونین در مغز میشود و به همین دلیل است که پس از ورزش احساس شادمانی و نشاط میکنیم.
فعالیت ورزشی موجب تقویت عضلات میشود و در نتیجه آنان به طور بهینه تری کار میکنند، یعنی با مصرف انرژی کمتر، مقدار بیشتری کار انجام میدهند.
مهم نیست چه نوع ورزشی را برای انجام دادن انتخاب میکنید. مهم ترین نکته برای کسب نتایج قابل قبول، پیوستگی و تداوم انجام ورزش است.
تحقیقات نشان داده است انجام یک ورزش هوازی متوسط یا شدید به مدت ۲۰ دقیقه، ۳ نوبت در هفته موجب افزایش سطح انرژی در افراد میشود.
اگر با انجام موارد بالا همچنان احساس خستگی میکنید، به گونه ای که انجام فعالیت های روزانه شما با مشکل مواجه شده است، بهتر است حتما با پزشکتان مشورت کنید. زیرا بعضی از بیماری های خاص و شدید مانند بیماری های قلبی، بعضی از انواع سرطان، بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و MS ، کم خونی و مشکلات مرتبطت با خواب مانند آپنه، میتوانند موجب بروز این علائم در افراد شده و بهتر است هرچه زودتر این مشکلات برطرف شوند.
گاهی اوقات افسردگی موجب بی حالی و بی حوصلگی میشود و گیجی و بی حالی یکی از عوارض جانبی بعضی از داروها میتواند باشد.
منبع